ЋИРИЛИЦА
 
DEUTSCH

SVETA GORA-AGION OROS

HILANDAR - SVETO MESTO SVIH SRBA

Spisak manastira na poluostrvu ATOS

klikni na manastir za više informacije!

01. Zograf (bugarski manastir)
02. Konstamonitu
03. Dohiar
04. Ksenofont
05. Sveti Pantelejmon
06. Ksiropotam
07. Dafne
08. Simonopetra
09. Grigorije
10. Dionisije i Sveti Pavle
11. Velika Lavra
12. Karakalu
13. Filotej
14. Iveron
15. Kareja
16. Stavronikita
17. Pantokrator
18. Vatoped
19. Esfigmen
20. Hilandar

 

Manastir Iveron : Isus Hrist, Teofan Kritski (1535-1545)

 

Manastir Dohiar:Arhandjeo Gavrilo , ikona , 1568. g.

 

Manastir Ksenofont: Čudotvorna ikona Sv. Djordja

 

Manastir Dohiar : Hristos Entronos, ikona , 1568. g.

 

Pogled iz Hilandarske kule na stari zvonik

 

Loza Svetog Simeona u Hilandaru, čuvena po tome sto pomaže nerotkinjama. Izlazi iz groba Svetog Simeona

 

Pogled na jedno krilo manastira Hilandara

Hilandar je srpski manastir koje se nalazi na severnom delu Svete Gore - monaške republike sa 20 velikih manastira, smeštenoj na trećem kraku poluostrva Halkidiki u severnoj Grčkoj. Manastir je nekoliko kilometara udaljen od mora. Manastir Hilandar je, spolja gledan, sličan velikom srednjovekovnom utvrdjenju. Opasan je debelim zidovima visokim i do 30 metara, dok je čitav kompleks zidina dug oko 140 metara, a širok skoro 75 metara. Na južnoj i istočnoj strani manastirskog kompleksa uzdižu se dve velike kule – pirgovi.

Krajem XII veka vizantijski car Aleksije III Anđeo dao je pravo velikom županu Stefanu Nemanji (u monaštvu Simeon) i njegovom sinu monahu Savi (budućem Svetom Savi), da na ruševinama nekadašnjeg vizantijskog manastira Helandariona, podignu srpski manastir u rangu carske lavre. Vizantijski car je 1198. izdao povelju Simeonu i Savi kojim se manastir Hilandar i svetilište u Milejama daruju ‘’da Srbima budu na večni poklon.’’ Simeon i Sava su podigli, uz finansijsku podršku župana Stefana, budućeg kralja Stefana Prvovenčanog, crkvu posvećenu Vavedenju Bogorodice, oko koje je obrazovan čitav kompleks gradjevina: bedemski zidovi, konaci, pirgovi – kule (pirg Svetog Georgija i pirg Svetog Save).Sava je 1200. sastavio Hilandarski tipik kojim je odredjen način života monaha u manastiru.

Srpski kralj Uroš I je 1262, da bi zaštitio manastir sa kopnene strane, podigao veliki pirg – kulu Preobraženja iznad manastira. U tom pirgu će 1264. hilandarski monah Domentijan sastaviti Žitije Sv. Simeona, pošto je dve decenije ranije, u Kareji (1243) sastavio Žitije Sv. Save Srpskog.


Kralj Milutin je 1303. na temeljima stare, sazidao novu crkvu Vavedenja Bogorodice koja je sačuvana do danas, utvrdio je bedemske zidove, i podigao nove konake u kompleksu. U vreme Milutina podižu se novi pirgovi - kule, jedna na putu od Hilandara ka morskoj obali, tzv. ''Milutinov pirg'', druga na obali mora ''Hrusija'' sa crkvom Sv. Vasilija, zadužbinom Stefana Dečanskog. Glavni hram je živopisan 1321, a u isto vreme oslikane su trpezarija i grobljanska crkva.

U vreme cara Stefana Dušana (1331-1355) Sveta Gora došla je pod njegovu vlast, pa su Hilandar, ali i drugi svetogorski manastiri, bili obasuti bogatim darovima. Car Dušan se u Hilandar sklonio 1347-1348, od kuge koja je besnela na Balkanu. Hilandar je, zahvaljujući darovima srpskih vladara, raspolagao velikim imanjem – metosima u Pomoravlju, u Hvosnu i oko Peći (današnja Metohija), u dolini reke Strume, u okolini Soluna i na samom poluostrvu Halkidiku. Samo na Svetoj Gori, posed manastira Hilandara zahvatao je petinu njene ukupne teritorije. Sledeći primere vladara, srpska vlastela je takodje bogato darivala manastir novim imanjima (sevastokreator Vlatko, veliki vojvoda Nikola Stanjević, despot Dejan) ili bogato ukrašenim bogoslužbenim knjigama i drugim dragocenim predmetima.
Knez Lazar Hrebeljanović je ktitor prostrane spoljne priprate koja je oko 1380. sazidana uz zapadnu stranu crkve Vavedenja Bogorodice, čime je glavni manastirski hram iz doba kralja Milutina dobio svoj konačni izgled.

Manastir Hilandar: Prva priprata u glavnoj crkvi

U kompleksu manastira Hilandara, i oko njega, zidali su, uz Nemanjiće, i drugi srednjevekovni vladari, bogati feudalci, crkveni poglavari i mnogi priložnici. Despot Jovan Uglješa je pred pogibiju u bici na Marici 1371, manastiru poklonio nova imanja, a smatra se da je Toma Preljubović platio oko 1375, oslikavanje crkve Sv. Arhandjela. U Hilandar su se, uzmičući pred Turcima, sklonili mnogi svetovni i crkveni velikodostojnici.
Posle privremenog gubitka samostalnosti (1387-1403), Hilandar je je, zajedno sa Svetom Gorom od 1430. do 1912. bio pod osmanskom vlašću. U vekovima turske vladavine, Hilandar su pomagali i ruski carevi i moldavski kneževi u XVI veku, a srpski patrijarsi iz Peći (Antonije, Jovan, Maksim), hercegovački mitropolit Simeon i beogradski mitropolit Simeon u XVII veku. Hilandarski monasi su u XVIII veku uspostavili žive veze sa Karlovačkom mitropolijom i srpskim crkvenim opštinama u južnoj Ugarskoj i u Bosni, dok su Bugari takodje značajno doprineli očuvanju duhovnog života u manastiru, posebno prilozima posle velikih požara 1722 i 1776. U Hilandaru je bugarski monah Pajsije napisao čuvenu Istoriju slavjano-bolgarsku (1762). U Hilandaru je u zimu 1765-1766 boravio Dositej Obradović, koji je ostavio svedočanstvo o sporu Srba i Bugara oko uprave nad manastirom. Od kraja XVIII veka, manastirom prestaje da upravlja iguman, već se igumanijom manastira smatra čudotvorna ikona Bogorodice Trojeručice. (Iguman se ponovo bira tek od 1991).

Hilandar je, posle obnove Srbije, povremeno pomagao i knez Miloš Obrenović (1820. i 1835), premda je većina monaha u manastiru bila bugarske narodnosti. Spor oko uprave manastirom rešen je posle posete kralja Aleksandra Obrenovića Hilandaru 1896. Kraljevina Srbija je platila manastirske dugove i monasi su ponovo mogli da dolaze iz Srbije i drugih srpskih krajeva. Početkom XX veka, manastir je ponovo imao većinu srpskih monaha. Hilandar je, takodje, u pratnji premijera Nikole Pašića, posetio i kralj Petar I Karadjordjević.


U manastirskom kompleksu nalaze se gradjevine sačuvane od osnivanja manastira, zatim gradjevine koje su obnavljane posle raznih požara i najzad one koje su podignute u novije vreme, uglavnom u XIX veku. Manastir se nalazi pod jurisdikcijom Vaseljenske patrijaršije u Carigradu (današnjem Istanbulu), a staranjem manastirskog bratstva, naše i grčke države dobro se čuva, održava i obnavlja.

Pogled sa hilandarske kule

Na Svetoj Gori postoji mnogo manastira... Nalazi se na najsevernijem "prstu" poluostrva Halkidiki, a da bi ste tamo dospeli potrebno vam je par dozvola iz Soluna i jednog od dva mesta na obali - Uranopolisa ili Jerisosa... Sveta Gora ili drugačije rečeno Atos ima potpunu autonomiju i nije pod upravom grčke države, već ima svoje veće i svoj savet. Glavni grad, da ga tako nazovem, je Kareja . Do manastira dolazi se brodom, a potom dalje peške.

 

dozvola za ulazak na ATOS

 

Kareja

 

Manastir Dohiar: Panagia Entronos , ikona , 1568

 

Manastir Dohiar: Majka Božija, Isus i Sveti Nikola, ikona, 1568. g.

 

Manastir Dohiar : Krštavanje Isusa Hrista , ikona, 1568. g.

 

Isposnica Svetog Save u Kareji: Mlekopitateljnica (Galactotrofusa), ikona

 

Manastir Hilandar : Odigitrija Hilandarska, ikona iz prve hilandarske crkve,oko 1260. g.

 

Kula manastira Hilandara, ispod nje jedan od paraklisa (kapela)

GALERIJA MANASTIRA NA SVETOJ GORI

Manastir Vatoped

 

Glavna crkva manastira Iveron

 

Pogled iz manastira Simonopetra

 

Pogled na planinu ATOS

 

Puškarnica

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Skit Proroka Ilije

 

Manastir Filotej

 

Manastir Zograf (Bugarski)

 

Manastir Dionisije

 

Manastir Grigorije

 

Manastir Svetog Pavla

 

Manastir Konstamonitu

 

Manastir Karakalu

 

Manastir Iveron

 

Manastir Ksiropotam

 

Manastir Stavronikita

 

Manastir Svetog Pantelejmona

 

Manastir Esfigmen

 

Manastir Dohiar

 

Pogled na glavnu crkvu u Hilandaru

 

Manastir Vatoped

 

Glavna crkva manastira Iveron

 

Pogled iz manastira Simonopetra

 

Pogled na planinu ATOS

 

Puškarnica

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

POČETAK